5 bijzonderheden over de bevalling

In de twee keer dat ik zwanger ben geweest heb ik een aantal leuke feitjes over zwanger zijn en bevallen geleerd. Dit zijn dingen waar je eigenlijk nooit een artikel over leest. Bij feiten over de bevalling gaat het meestal over de standaard verrassingen zoals poepen tijdens je bevalling, gillen of vloeken en meer van dat soort dingen. Toch kun je best eens voor een verrassing komen te staan als je niet op de hoogte bent dat het best even kan duren voor je kind begint te huilen na de bevalling. Of, zoals in mijn geval, je gewoon direct enorme zorgen hierover maakt. Of je afvragen waarom dat lieve zachte babyhuidje er opeens uitziet als een badgast die vorige week te lang in de zon heeft gezeten.

Daarom hier 5 bijzondere feiten op een rij:

adempauze

Het bekende plaatje uit de film. De baby komt ter wereld en begint direct alles bij elkaar te schreeuwen. Overigens vind ik het opvallend dat de baby’s uit de film sowieso al helemaal schoon ter wereld komen, met een geschat gewicht van minstens 8 kilo, maar dat ter zijde. Het moment dat mijn dochter ter wereld kwam leek het een uur te duren voordat de eerste schreeuw ten gehore gebracht werd. Het is normaal dat een kind 10 tot 20 seconden nodig heeft voordat het begint te huilen. De baby krijgt immers nog steeds zuurstof via de navelstreng en moet voldoende prikkels krijgen om de longetjes vol te zuigen en het eerste huiltje de wereld in te sturen. Schrik dus niet als je kindje de tijd neemt om zich te realiseren dat hij de veilige haven definitief verlaten heeft. Uiteraard zijn er kleine zangers en zangeressen die al een serenade ten gehore brengen terwijl ze nog niet eens volledig geboren zijn.

klein maken

Na de geboorte wordt de navelstreng meestal direct afgeknepen en doorgeknipt. Het wordt echter steeds normaler om de navelstreng zogezegd te laten uitkloppen. Wanneer de baby het signaal geeft geboren te willen worden doet hij namelijk iets heel wonderlijks; hij geeft één derde van zijn bloed terug aan de placenta, dit om zich zo klein mogelijk te kunnen maken. Wanneer het geboortekanaal verlaten is, komt het bloed weer terug in het lichaam van de baby. Daarbij neemt het ook nog wat stamcellen mee die zich in de navelstreng bevinden. De navelstreng uit laten kloppen zorgt dus niet alleen voor een hoger geboortegewicht en een betere zuurstofopname, maar ook voor een betere start van je kindje.

bloedsomloop veranderd

Waar ons hart 2 boezems en 2 kamers heeft en het netjes zuurstof arm bloed naar de kleine bloedsomloop stuurt, gaat dat bij baby’s iets anders. In de baarmoeder krijgt de baby zuurstofrijk bloed via de placenta en worden de longen niet gebruikt om het bloed te voorzien van zuurstof. Om die reden is het tussenschot in het hart, welke de kamers scheidt, dan ook open. Zo wordt er wel een klein beetje zuurstofrijk bloed via de kleine bloedsomloop naar de longen gestuurd (die hebben immers ook zuurstof nodig om te kunnen ontwikkelen) maar wordt het grootste deel van het zuurstofrijke bloed direct naar de organen en de hersenen gebracht. Zodra de baby wordt geboren, ontstaat er een drukverschil waardoor de baby adem gaat halen. Die eerste krachtige ademteug (en huil) zorgt ervoor dat het tussenschot dichtgeslagen wordt en het bloed opeens via de kleine bloedsomloop wordt gestuurd om zuurstof op te pikken. Dat tussenschot vergroeit na verloop van tijd waardoor het hart en de bloedsomloop een “normaal” verloop krijgen.

bloed veranderd

De ontwikkeling van een baby in de baarmoeder is heel erg wonderlijk. De baby zit in een grote zak met vocht en krijgt zijn zuurstof via de placenta. Alleen, hoe komt het dat het bloed van de baby het zuurstof uit het bloed van de moeder kan opnemen? Ook daar heeft moedernatuur een prachtige oplossing voor bedacht: de rode bloedcellen van een foetus zijn namelijk anders. Ze kunnen veel meer zuurstof opnemen dan de rode bloedcellen van een geboren kindje. Dat zorgt ervoor dat er als het ware meer zuurstof van het bloed van de moeder aan de rode bloedcellen van de baby blijven plakken. Op die manier behoudt de moeder zuurstof in het bloed voor de eigen organen en de baby krijgt voldoende zuurstof om zich te ontwikkelen. Na de geboorte worden de foetale hemoglobine (het eiwit wat voor de zuurstofopname zorgt in de rode bloedcellen van de baby) afgebroken en vervangen voor normale hemoglobine. Bij het afbreken van de hemoglobine komt bilirubine vrij, dit is een afbraakproduct wat ervoor kan zorgen dat de baby de eerste weken een beetje geel zien. Wanneer de lever het afbraakproduct niet goed aankan, wordt de baby te geel en moet hij onder “de lamp”.

vervellen

Na de geboorte zitten veel baby’s nog onder een laagje huidsmeer (de vernix caseosa). De beste huidcréme die er bestaat! Vroeger werd een baby direct na de geboorte bij de moeder weggehaald, gebadderd, opgepoetst en aangekleed voordat hij teruggegeven werd. Nu weten we dat het belangrijk is om dat huidsmeer te laten zitten, het trekt binnen 24 uur volledig in de huid. Bovendien geeft de geur van het huidsmeer de baby een baken van herkenning naar de baarmoeder en helpt het zelfs om de tepel te kunnen vinden voor borstvoeding! Na 24 uur heeft de baby het bekende baby zachte huidje. Wat alleen minder bekend is, is dat de baby na ongeveer een week begint te vervellen. Dit is vooral te zien rondom de handen en voeten. Maar bij baby’s die na de uitgerekende datum ter wereld komen kan de vervelling over het hele lichaam optreden. De bovenste huidlaag heeft 9 maanden in vruchtwater gezeten en werd beschermd door het huidsmeer. Naar mate de baby langer blijft zitten verdwijnt dit laagje steeds meer, waardoor uiteindelijk het vruchtwater de huid wat week maakt (net zoals bij ons als we lang in bad zitten). Na de geboorte laat dat laagje los en gaat je baby vervellen. Je kunt hem lekker insmeren met babyolie, al zorgt dit er niet voor dat het vervellen tegengehouden wordt. Dit betekend overigens niet dat je baby later ook een droge huid zal hebben! Na de vervelling is de huid weer net zo zacht als na de geboorte.